Tuesday, February 14, 2023

दुग्ध-शर्करा योग

     


मध्यंतरी एक अप्रतिम सिनेमा बघितला- नजर अंदाज! बघितला नसेल तर आवर्जून बघा. हा लेख सिनेमाच्या परीक्षणासाठी नाहीये, नाहीतर उगाच गैरसमजूत व्हायायची. हा सिनेमा मनात घर करून राहिला ते त्यातल्या गाण्यांसाठी आणि कुमुद मिश्राच्या सहज-सुलभ अभिनयासाठी. त्या सिनेमात दोन गाणी आहेत- "एक आधी कहानी थी ..." आणि ".. जादू.." अक्षरशः पंधरा-वीस मिनिटांत आपल्याला पहिल्या प्रेमाची, ताटातुटीची आणि पूर्णतेची कल्पना येते. 

    कुमुद मिश्रा जन्मतः आंधळा असतो आणि आपल्या पहिल्या प्रेमापासून स्वतःला दूर ठेवतो आयुष्यभर. आयुष्याच्या सांजवेळी पुन्हा एकदा तिला मनापासून भेटावसं वाटत असतं. आणि ते दोघं भेटतातही. त्यानी ना सांगताच तो आल्याबरोबर ती त्याच्या आवडीची खांडवी करायला घेते. त्या खमंग फोडणीच्या वासानेच तो तृप्त होतो. जेव्हा ती खांडवी तो तोंडात घालतो तेव्हाचा त्याचा अभिनय खूप काही सांगून जातो. अतृप्ततेला अत्युच्च समाधानाची पावती असते. संपूर्ण सिनेमात डोळे बंद असूनही ह्या सीनमध्ये त्याचे ते बंद डोळे खूप काही सांगून जातात. 

    संध्याकाळी नदीवर जेव्हा ते दोघे भेटतात ती भेटही खूप हळवी करून जाते. तिचं आता लग्न झालंय त्याच्याच जिवलग मित्राशी. त्यामुळे तो अजूनही मर्यादा सांभाळूनच तिच्याशी बोलतोय. आणि ती मात्र त्या क्षणांसाठी भूतकाळात जाऊन पोहचलीये. त्यांच्या भेटीत, त्याच्या तिला "बघण्यात" काहीच वावगं वाटूच शकत नाही. ती त्याला विचारते की न बघताही कोणी एखाद्यावर इतकं प्रेम कसं काय करू शकतो? खरंच की असे प्रेम कोण करू शकेल? न बघता तिच्यावर मनापासून प्रेम करून, तिच्या जीवनात आपण अडथळा बनू नये म्हणून स्वतःहून दूर जाऊन, इतकी वर्षं एकमेकांशी काहीही संबंध न ठेवताही इतक्या वर्षांनी समोर आल्यावर ती एकांतात भेटायला येईलच ही खात्री! अशा प्रेमाला सलाम!

    अशा वेळी राधा-क्रुष्णाची आठवण काढल्याशिवाय राहवत नाही. राधेचं लग्न झालं होतं. ती क्रुष्णाहून नक्कीच वयाने मोठी होती. राधा-क्रुष्ण फार-फार तर ४-५ वर्षं एकमेकांच्या सहवासात आले असतील, बरोबर? तरीही प्रेमाचं बेमिसाल उदाहरण म्हणून, सोलमेट्स म्हणून राधा-क्रुष्णाचंच नाव घेतलं जातं नं? मान्य आहे की, त्यांचं प्रेम उदात्त होतं, युगानंयुगं चालत आलं होतं. वादच नाही त्याबद्दल. आणि आपल्यासारख्या सामान्यांची लायकीही नाही ते पूर्ण समजून घेण्याची. पण असं प्रेम उलगडण्यासारखं, व्यक्त होऊन समजावण्यासारखं नसतंच मुळी. ते अनुभवायचं असतं. मनाच्या कुपीत सांभाळून ठेवायचं असतं. आणि ते समजून घेणारं कोणी मिळालंच तर दुग्ध-शर्करा योग!  


Monday, February 13, 2023

परीकथेतील राजकुमारा...

    ह्या वर्षीचा व्हॅलेंटाईन तिच्यासाठी खास होता, लग्नांनंतरचा पहिलाच! इतकी वर्ष बाकीचे प्लॅन्स करत असताना, ह्या दिवसाची तिनं कित्ती स्वप्न रंगवली होती. पण ठरवून जुळवून केलेल्या लग्नात त्याचा अजून फारसा थांगपत्ता लागत नव्हता. जेमतेम तीन महिने झालेले लग्नाला. एखादा पुसटता स्पर्श अजूनही अंगावर काटा फुलवत होता. त्यातून घरात जॉईंट फॅमिली असताना तिची फारशी अपेक्षाही नव्हती. पण तरीही मनात हुरहूर होती. निदान एखादा गुलाब मिळावा, किंवा सकाळी पोळ्या करत असताना त्यानं हळूच कानात येऊन म्हणावं,"Will you be my valentine?" 

    किंवा तो भलताच रोमँटिक असेल तर त्यानं सुचवावं, "आपण सुट्टी घेऊन आजचा दिवस खास एकमेकांबरोबर घालवूया. कॉलेज बंक करायचो तसं आज ऑफिस बंक करून मस्त भटकूया. तुझ्या आवडत्या माटुंग्याला जाऊन साऊथ इंडियन नाश्ता करूया आणि मग दोघं मिळून खरेदी करूया. मग तुझ्या आवडीची मुव्ही बघू, मस्त चायनीज हादडू आणि संध्याकाळी मरीन ड्राईव्हवर भटकूया. रात्री खूप उशिरा घरी येऊ, मग तू तो हनिमूनला घातलेलास ना तो गाऊन घालाशील नं?" नुसत्या कल्पनेनंच तिच्या गालावर गुलाब फुलत होते. मध्यमवर्गीय कुटुंबातून आलेल्या तिला ह्यापेक्षा जास्त काही सुचतही नव्हतं. 

    पूर्वी कधी तरी वाचलेल्या कादंबरीतल्या हिरोसारखा असला तर तो? अरे बापरे! मग तो येईल, म्हणेल , "तुझ्यासाठी ना एक सरप्राईज आहे, तू दोन दिवस सुट्टी टाक." मग तो माझ्या डोळ्यांवर पट्टी बांधेल आणि गाडीत बसवेल. पट्टी उघडल्यावर कळेल की आपण ताजच्या लॉबीत उभे आहोत. इतके दिवस गेटवेवर उभं राहून जे लांबून बघायचो तिकडे आज आपण राहणार आहोत! संध्याकाळी त्यानं सनसेट क्रूझ बुक केली असेल. त्यासाठी त्यानं माझ्यासाठी छानसा स्ट्रॅपलेस गाऊन आणला असेल, रोमँटिक मूव्हीजमध्ये असतो ना अगदी तसाच! जो मला अगदी मापात बसेल. तोही ब्लॅक ब्लेझर, व्हाइट शर्टमधे रुबाबदार दिसेल. मग आमच्यासाठी खास एक टेबल बुक असेल त्यावर कॅण्डल लाईट डिनर असेल. आम्ही दोघं छानसा बॉल डान्स करू, जसं काही वर्षानुवर्षं गणपती डान्सऐवजी गिरगावात ह्याच स्टेप्स गिरवत होतो. स्वप्नरंजनातही तिला हसू आलं! कुठच्या कुठे भरकटत जाते मी... 

    ह्यातलं काहीही झालं नाही तरी निदान तो अन-रोमॅण्टीक नसावा. "वर्षातले सगळेच दिवस सारखे असतात, प्रेमासाठी काय हे परदेशी चोचले!", असं म्हणणारा तर नक्कीच नसावा. पण आता काय पदरी पडलं आणि पवित्र झालं. लग्नाआधी ह्या अपेक्षाही जुळवायच्या असतात हे कोणी सांगितलंच नव्हतं. काहीही झालं तरी जुळवून घ्यायचं, हेच संस्कार देऊन तिची पाठवणी झाली होती-चारचौघींसारखी. त्यामुळॆ तेराच्या रात्री तिनं ह्या सगळ्या विचारांना आवर घातला. अजूनही त्यानं काही सांगितलं नव्हतं. त्यामुळे उद्याच्या डब्याची तयारी करून, त्यातल्या त्यात उद्या डब्यात बीट बदामाच्या आकारात कापून देऊ अशा विचारानं तिनं बीट उकडवून ठेवलं. उद्या काही विशेष आहे हे घरच्या कोणाच्या गावीही नव्हतं आणि त्याच्या तर मुळीच नाही. उगाच राग-राग आल्यासारखं झालं. पण मग स्वतःलाच समजावलं कि, त्याला माझ्या मनात काय-काय चाललंय ह्याचा कसा पत्ता असेल? उगाच काय रागवायचं. जाऊदेत उद्या लंच टाईमला खाली उतरून कॅडबरी घेईन आणि एकटीच खाईन, लग्नाआधी खायचे तशी. अशी समजूत घालून, उद्याचा अलार्म लावून ती झोपायला गेली. तो तर एव्हाना घोरूही लागला होता. 

    सकाळच्या गडबडीत वॅलेन्टाईन वगैरे विसरलंच गेलं. हिच्या पोळ्या होईस्तोवर सासूबाईंनी बीटाची खसखस किसून कोशिंबीर करून टाकली आणि बीटाचे बदाम हिच्या कल्पनेतच हसू लागले. पटापटा आवरून, डबे घेऊन ते दोघे खाली उतरले. त्यानं स्कुटर काढली आणि ती सवयीनं मागे येऊन बसली. तसं त्यानं म्हंटलं, "ऐक नं, तुझ्यासाठी एक सरप्राईज आहे!"

Sunday, February 12, 2023

Rare Love

    It’s been a long love-hate relationship with him. I am calling it a relationship but, in all honesty, it’s always been one-way (sigh)! I have struggled a lot to accept that I am in love with him. When I was young, I wondered about meeting him in person but maintained my distance. That self-dialogue that I was not good enough kept me away from him. I kept postponing spending time with him. Whenever I saw someone else with him, I was convinced that that someone else had something special that I was lacking. Eventually, I was introduced to a common circle of friends who introduced us. We started meeting in a group and that confirmed that I did want to be with him all the time! 

    It took a few years to find the courage to sneak in some time alone with him. I finally stopped worrying about “what ifs” and let me tell you that has freed me so much! My heart is finally full! I am not afraid of being caught alone with him. In fact, I have started enjoying being alone with him, sharing all my secrets, aspirations, and everything on my mind! 

    He has absolutely no idea how much I long to meet him! He welcomes me regardless of whether I am in a group or whether we meet in solitude. I don’t think it’s fair to ask that he treats me any more special than others. He’s friends with everyone who makes time for him and, like the loyal friend that he truly is, hugs everyone and lets them have everything that he has to offer. Some of our friends are picky. They want to see him only when he’s all cheerful and can be there for them. But his true friends like me accept him the way he is! Sometimes he is harsh, even unpredictable, and can hurt us unknowingly. He has always been a good listener, not saying anything but keeping everything buried inside. Occasionally all that rage erupts, and he is not in the mood for company. So, out of nowhere, he could literally throw any one of us out of his life. But that doesn’t stop us. We patiently wait for him to calm down and be ready to embrace his welcome. Love does not know any bounds, right? 

    Do you want to know, who he is? You might have seen him with me in many pictures. Well, if you are curious enough, join me on any hike and you can meet him. Sometimes he is called by a trail’s name, peak’s name, or a range, and presents himself in all shapes, and elevations, whether all green, covered by snow, or his most familiar look adorning cacti and desert vegetation. Love does not know any bounds, right?